Co-vergiftiging

Koolstofmonoxide of CO is een gevaarlijk gas, dat reukloos en onzichtbaar is. CO-vergiftiging is de belangrijkste vorm van dodelijke intoxicatie in België. Het ontstaat bij onvolledige verbranding van gas (aardgas, butaan-of propaangas), kolen, stookolie, petroleum, benzine of hout. In aanwezigheid van voldoende zuurstof wordt CO omgezet in het niet giftige CO2 (koolzuurgas). Wanneer onvoldoende zuurstof aanwezig is, wordt het gevaarlijk.

In een woning vormen slecht werkende verwarmingstoestellen en warmwaterinstallaties mogelijke bronnen van CO in combinatie met een slechte verluchting (tekort aan zuurstof). De helft van de vergiftigingen gebeurt in de badkamer. Jaarlijks zijn er in België zo’n 800 à 900 CO-slachtoffers, waar toch een 20-tal mensen aan overlijden.

Er bestaan CO-melders voor huishoudelijk gebruik die een alarmsignaal geven als de CO-concentratie voor een bepaalde tijd verhoogd is.

Hoe kan u het herkennen?

Dit is het moeilijke van de zaak. De verschijnselen die optreden bij iemand met een CO-vergiftiging zijn niet typisch. Koolstofmonoxide is onzichtbaar, geur- en smaakloos, en het veroorzaakt geen irritatie van de luchtwegen.

Als iemand onwel wordt in een ruimte verwarmd door een gasboiler (badkamer), of als meerdere personen klagen over hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid of moeten braken en als de symptomen verminderen als men naar buiten gaat in de frisse lucht of uit de betreffende ruimte , kan dit wijzen op een CO-vergiftiging.

Ernstige CO-vergiftiging wordt gekenmerkt door:

• rode verkleuring van de lippen en het gezicht (in het bijzonder de wangen)
• stuipen
• bewustzijnsverlies tot coma
• hartritmestoornissen, vooral een onregelmatige en snelle hartslag
• opstapeling van vocht op de longen, waardoor ademnood ontstaat

Bij een aanhoudende blootstelling kan men ook snel kortademig worden bij inspanningen, heeft men een algemeen zwaktegevoel, is men verward en heeft men aanhoudende vermoeidheid en de psychische gevolgen hiervan.

Het eerste waaraan u moet denken is dat een bewusteloos slachtoffer mogelijk bevangen werd door CO. Zorg dus zeker voor uw eigen veiligheid. Verwittig onmiddellijk de hulpdiensten via 112. Daarna kan u proberen om, zonder uzelf in gevaar te brengen:

• de kamer te verluchten door vensters en deuren te openen,
• toestellen die CO kunnen produceren uitschakelen,
• slachtoffer uit de ruimte evacueren,
• een niet-ademend slachtoffer zo snel mogelijk reanimeren,
• een nog ademend slachtoffer in zijlighouding leggen, zodat hij niet kan stikken in eventueel braaksel.