De gezonde buitenlucht opzoeken, een heerlijke wandeling in het bos of een bezoekje aan parken of tuinen. Van zodra het weer aangenaam wordt, trekken kampeerders en wandelaars de natuur in. Laat zulke mooie tochten niet bederven door een beet van een teek. Die kan immers besmet zijn met een bacterie of een virus die de mens ziek kan maken.
Weetje! U wordt lang niet altijd ziek van een tekenbeet.
Wat is een teek?
Teken zijn spinachtige huidparasieten die bloed zuigen bij dieren en mensen (zie foto onderaan). Teken kunnen niet springen of vliegen; daarom zitten ze vaak te wachten in lage begroeiing zoals struiken, varens en hoog gras en laten ze zich vallen op de gastheer. Een teek kruipt op het lichaam én onder de kleren op zoek naar een warm plekje.
Waar en wanneer komen teken voor?
Teken komen voornamelijk voor in bossen, heides, weilanden, parken, tuinen en zelfs duinen. Het hele jaar door zijn ze aanwezig, maar ze zijn voornamelijk actief wanneer de temperatuur meer dan 7°C-10°C bedraagt. De meeste tekenbeten komen voor in mei, juni en juli, omdat het weer dan warmer is en er meer mensen de natuur in trekken.
Zijn teken gevaarlijk?
Een tekenbeet voelt u niet. Een beet kan hoogstens achteraf een beetje jeuk veroorzaken. Teken kunnen echter besmet zijn met een bacterie (Borrelia burgdorferi) die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Als de (besmette) teek binnen 12 tot 24 uur verwijderd wordt, is de kans op besmetting klein.
Naast de ziekte van Lyme kunnen teken ook andere ziekten verspreiden. Zo kunnen teken in Centraal Europa ook encefalitis (TBE) veroorzaken. In tegenstelling tot de ziekte van Lyme, kan u tegen dit virus wel gevaccineerd worden.
Wat is de ziekte van Lyme?
De ziekte van Lyme, of lymeborreliose, is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie van de groep Borrelia burgdorferi.
Uit studies blijkt dat ongeveer 1,1 tot 3,4% van de personen met een tekenbeet de ziekte van Lyme krijgt. Bij de meeste mensen die de ziekte van Lyme krijgen, verschijnt er een rode ringvormige plek rond de plaats waar de teek beet. Die plek verschijnt niet meteen, maar na enkele dagen tot enkele weken.
Soms krijgen mensen ook griepachtige symptomen zoals koorts in combinatie met spier- en/of gewrichtspijn. De verschijnselen van de ziekte kunnen van persoon tot persoon verschillen.
Ga naar de huisarts indien u na een tekenbeet ziekteverschijnselen vertoont. Als de ziekte van Lyme tijdig vastgesteld en met antibiotica behandeld wordt, dan geneest u meestal snel en is er zelden een effect op uw verdere leven. Zonder behandeling blijft de bacterie in het lichaam.
Wat te doen na een beet?
Verwijder de teek rustig in één beweging met een tekenverwijderaar:
- Knijp een teek niet plat.
- Gebruik geen alcohol, jodium, zeep, ether of olie.
- Verbrand een vastgehechte teek ook niet.
- Draai niet aan een teek.
Het is niet erg als een stukje van de teek blijft vasthaken in de huid. De bacterie wordt zo niet doorgegeven. Het kan wel een kleine infectie veroorzaken. Verzorg/ontsmet het wondje.
Tip! Noteer de datum en plaats van de tekenbeet. Breng ook de medewandelaars op de hoogte.
Hoe voorkomt u een tekenbeet?
Enkele tips vooraf en tijdens het wandelen:
- draag gesloten schoenen;
- doe een lange broek aan en stop uw broekspijpen in uw sokken;
- draag kleding met lange mouwen;
- teken kruipen vaak op het hoofd van een kind, laat hen een pet dragen als extra bescherming;
- vermijd contact met struikgewas en hoog gras, blijf zoveel mogelijk op de paden;
Gaat u naar een natuurgebied waar veel teken voorkomen, dan kunt u uw huid en die van kinderen insmeren met insectenwerende middelen op basis van DEET. Let wel, deze bieden slechts tijdelijk bescherming. Wees extra voorzichtig bij kinderen en gebruik bij hen enkel een product met maximaal 20% DEET. Lees aandachtig de bijsluiter.
Tekencheck
Controleer elke avond in het hoogseizoen bij uzelf en anderen van KOP tot TEEN, maar vooral:
- nadat u bent gaan wandelen in het bos, in een park, op de heide of in de duinen.
- op kamp met de jeugdbeweging.
- tijdens een trektocht, op vakantie in een gebied met veel teken, ...
- wanneer u veel last heeft van teken in uw tuin.
